رفع سوزش فلفل از دست، دهان و چشم

مجموعه: مهارتهاي زندگي

برطرف كردن سوزش فلفل از دست، دهان و چشم

كپسايسين ماده اي است كه درون فلفل وجود دارد و باعث تندي فلفل و طعم و مزه دادن به غذا مي شود، همچنين مي تواند باعث احساس سوزش شديدي شود كه براي چندين دقيقه يا حتي ساعت ها ادامه داشته باشد.

 دليل ايجاد سوزش در دهان:

دليل ايجاد سوزش در دهان پس از خوردن فلفل، مولكولي به نام كپسايسين (capsicin) است.

جالب است بدانيد اين مولكول به قدري قوي است كه اگر يك گرم از آن را در يك ظرف 10 ليتري آب حل كنيد باز هم تندي خود را دارد.

چرا زماني كه فلفل مي خوريم احساس سوختگي مي كنيم؟ قبل از اينكه به اين سوال پاسخ بدهيم بهتر است بفهميم، مزه چيست و چگونه كار مي كند؟

سطح زبان مملو از پُرزهاي چشايي است. هر پُرز داراي جوانه هاي فراواني است و هر جوانه ده ها سلول حسي دارد كه به مغز فرمان مي فرستند. اين سلول ها روي سطح خود گيرنده هايي دارند كه شبيه به قفل هستند. شكل اين قفل ها با هم فرق مي كند و هر كدام مسئول پذيرفتن يك نوع مزه است.

برخي از آن ها تنها به سردي و گرمي پاسخ مي دهند. وقتي ما يك نوع غذا يا نوشيدني مصرف مي كنيم، مولكول هاي غذا وارد قفل مربوط به خود مي شود و سلول هاي حسي، پيام مربوط به آن مزه را به مغز مي فرستند.

هر چه تعداد پيام هاي مخابره شده بيشتر باشد، شما آن مزه را بهتر حس مي كنيد.

همان طور كه گفته شد مولكولي به نام كپسايسين سبب بروز حس سوزش در فلفل است، اما نكته جالب اينجاست كه قفل گيرنده اين مولكول در سطح زبان، با قفل گيرنده حس گرما يكسان است، بنابراين سلول هاي قفل با گرفتن اين مولكول، حس داغي را به مغز مخابره مي كنند و مغز پيغام "خطر، آتش گرفتن" را به دهان ارسال مي كند.

جالب تر آن كه سلول هاي حسي و قفل هاي آن ها تنها در سطح زبان وجود ندارند و در سطح بدن پخش هستند. به همين دليل اگر فلفل را دور دهان يا روي پلك چشم بماليد، همين احساس را ايجاد مي كند، حتي اگر فلفل بسيار تند باشد مي تواند سبب التهاب پوست شود.

اگر پس از خوردن فلفل احساس سوختگي كرديد، فراموش نكنيد كه خوردن آب درمان آن نيست، چون اين مولكول در آب حل نمي شود؛ اما اگر مقداري شير، ماست يا روغن بخوريد به سرعت حس سوختگي و سوزش از بين مي رود.

رفع سوزش فلفل از دست، دهان و چشم

درمان سوزش دهان با خوردن فلفل

زماني كه دهان شما با خوردن فلفل مي سوزد دقت كنيد از نوشيدن آب خودداري كنيد. زيرا كپسايسين  در آب حل نمي شود و آب سبب پخش شدن آن در دهان مي شود. و سوزش را به كل دهان انتقال مي دهد.

* خوردن لبنيات خنك

پس از خوردن فلفل و سوختن فورا از ماست استفاده كنيد. خوردن ماست، شير و دوغ سبب كم شدن سوزش دهان مي شود.

* استفاده از روغن هاي گياهي

ماليدن روغن هاي گياهي روي زبان سبب كاهش سوزش دهان مي شود. بهتر است مقداري كره بادام زميني مصرف كنيد.

* استفاده از غذاهاي نشاسته دار

اگر هنگام غذا خوردن از فلفل استفاده كرديد و ماست و دوغ  در دسترس نبود از غذاهاي نشاسته دار مانند برنج يا نان و يا سيب زميني استفاده كنيد تا سوزش را كمتر كند. با مصرف چند قاشق و يا چند لقمه سوزش رفع مي شود.

* مصرف گوجه فرنگي 

مصرف گوجه فرنگي به دليل اسيدي بودن موجب كاهش سوزش دهان مي شود.

درمان سوزش دست و يا صورت بعد از تماس با فلفل

* از شير استفاده كنيد

سريعا محل را با شير بشوييد تا سوزش كمتر شود. اگر سوزش زياد بود مقداري شير خنك را داخل كاسه اي بريزيد و دست خود را داخل آن قرار بدهيد. مدتي نگه داريد تا سوزش كمتر شود.

* مقداري روغن گياهي مانند روغن زيتون روي محل سوزش بماليد تا سوزش كمتر شود.

* ماليدن خمير دندان به خصوص خمير دندان نعنايي سوزش را كمتر مي كند.

* يكي از راههاي كاهش سوزش ناشي از فلفل، زدن سركه سيب به محل سوزش مي باشد.

براي رفع سوزش چشم با فلفل

گاهي اوقات افراد مرتكب اشتباهي مي شوند كه پس از خرد كردن فلفل دست هاي آغشته به فلفل را به چشم هايشان مي زنند. اين كار سبب سوزش بسيار چشم مي شود.

* هرگز چشم را نشوييد زيرا همانطور كه گفتيم كپسايسين در آب حل نمي شود و سبب پخش شدن آن مي شود و ناحيه ي بيشتري شروع به سوزش مي كند.

* براي اينكه سوزش چشم تان كمتر شود. ابتدا پنبه اي تميز را به شير خنك آغشته كنيد و در محلي كه مي سوزد قرار بدهيد. اين كار سبب كمتر شدن سوزش مي شود.

امكان دارد اين كار نياز به تكرار داشته باشد.

* گريه كردن سبب كاهش سوزش مي شود. سعي كنيد اشك بريزيد تا اشك ها به قسمت هاي تند ماليده شود و سوزش كمتر شود. وجود نمك در اشك سبب كاهش سوزش مي شود. بنابراين اگر اشك تان نمي آيد مي توانيد از مقداري آب نمك تهيه كنيد و با پنبه يا پدي تميزي روي محل سوزش بگذاريد.

اگر در ديد شما تاثير گذاشته بود و با گذشت زمان بهتر نشديد به پزشك مراجعه كنيد.

گردآوري: بخش خانه داري